Wonderlijk weefsel

t/m 10 februari 2018

Wonderlijk weefsel

Mystiek in digitale en religieuze kunst

In Wonderlijk weefsel is mystiek de verbindende factor. Het goddelijke van achttiende-eeuwse kazuifels en relieken wordt gespiegeld aan de macht van big data en algoritmes. De barokke stijl van de religieuze kunst heeft in de digitale beeldcultuur een nieuwe gedaante gekregen. De wereld van God en van Google hebben meer met elkaar gemeen dan we denken.

Verwondering

De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Wanneer we een onbegrijpelijk verschijnsel meemaken, kunnen we dat proberen te analyseren en doorgronden. Of we kunnen de verwondering accepteren als iets wat wezenlijk is en waardevol. In dat streven ontstaat soms een religieus besef. Het gevoel dat er een hogere macht is die alles doelgericht in beweging zet.

Vanaf de Middeleeuwen snappen we steeds beter hoe de wereld in elkaar zit. Op basis van die kennis hebben we de wereld veranderd met talloze slimme uitvindingen. Inmiddels zijn natuur en techniek op zo’n ingewikkelde manier met elkaar verweven dat er een nieuw soort verwondering is ontstaan. Het lijkt alsof ‘de onttovering van de wereld’ weer een paar eeuwen wordt teruggedraaid.

Een verrassende fusie in Breda: religieuze kunst en digitale beelden samen in één museum. - Trouw
Frederik Heyman

De Vlaamse fotograaf en kunstenaar Frederik Heyman verwerkt deze thema’s tot een zaalvullende hightech installatie. Stratum is een holografische collage van korte films. Heyman werkt daarin o.a. samen met kunstenaar Pieter Van den Bosch en grafisch ontwerper Hansje van Halem. Religie, mystiek en technologie verbinden zich in Stratum tot een transparante, virtuele werkelijkheid – als een wonderlijk weefsel.

Opbouw tentoonstelling

Wonderlijk weefsel bestaat uit drie zalen. In de ruimte met digitale kunst maak je kennis met het werk van hedendaagse kunstenaars. Ze verkennen de digitale wereld, ieder op hun eigen manier. Kritisch, observerend, filosofisch of speels. In de tegenoverliggende zaal zie je religieuze kunst als bron van inzicht en verwondering. De uitdrukking daarvan zie je terug in de barokke stijl van de kazuifels en relieken. Ook zijn er enkele eigentijdse kunstwerken. De zaal met de installatie van Frederik Heyman vormt letterlijk en figuurlijk de verbinding tussen de andere zalen.

Essay van Taede A. Smedes

Bij de tentoonstelling schreef de godsdienstfilosoof, theoloog en schrijver Taede A. Smedes een essay. Smedes gaat daarin onder meer in op de relatie tussen mystiek en digitale kunst, en op het heilige en de menselijke identiteit: ‘De religieuze en eigentijdse digitale kunst van Wonderlijk weefsel brengt ons op het spoor van hoe het heilige vroeger en ook vandaag de dag nog beleefd wordt en vormgegeven. Het is kunst die ons confronteert met onze alledaagse beleving.’

Kunstenaars en ontwerpers

Met werk van o.a. Gilbert Adrian, Zach Blas, Franck Bragigand, James Bridle, Constant Dullaart, Frederik Heyman, Coop Himmelb(l)au, Jodi, JK Keller en Keetra Dean Dixon, Arthur Klep, Barrett Lyon, Rosa Menkman, Simone Niquille, J.E. Pompe, Quayola, Jon Rafman, Stëfan Schäfer en Emily West, Jan Sleper, Egor Tsvetkov, Clement Valla, Petrus Verhoeven, Anne de Vries.